Bij het Event Safety Institute en CrowdProfessionals volgen wij de ontwikkelingen rondom Covid-19 op de voet. Daarbij kijken wij ook naar de richtlijnen en inzichten die de World Health Organisation (WHO) aanbiedt. Op basis van de inzichten van de WHO geven wij een aantal praktische adviezen over de aanpak van evenementen en andere drukke plaatsen.
Wij houden ons dagelijks bezig met de veiligheid op evenementen en andere drukke plaatsen, zoals hogescholen, musea, stadions en pretparken. De coronapandemie heeft ervoor gezorgd dat wij nu ook nadrukkelijk de richtlijnen van het RIVM, de rijksoverheid en het regionaal en lokaal beleid ten aanzien van Covid-19 meenemen in de aanpak. Maar we zorgen er ook voor dat onze medewerkers hun kennis op peil houden door steeds weer nieuwe kennis en inzichten op te doen over Covid-19 en de wijze waarop wereldwijd hiermee omgegaan wordt.
Onlangs hebben al onze medewerkers op de website van de World Health Organisation de training COVID-19 Mass Gatherings Risk Assessment Training doorlopen en hebben enkele medewerkers daarnaast de training Public Health Preparedness for Mass Gathering Events doorlopen. Deze trainingen zijn hier te vinden en kunnen gratis doorlopen worden:
- https://extranet.who.int/hslp/training/
- https://openwho.org/courses/WHO-COVID-19-mass-gatherings-risk-assessment-training
Uit deze trainingen komen een aantal zinvolle adviezen naar voren die wij graag duiden en soms aanvullen met onze eigen tips.
Direct toepasbare adviezen
Uit de WHO-trainingen blijkt dat er aandachtspunten zijn waar misschien nog meer aandacht voor mag zijn in de praktijk. Zo is het nadrukkelijke advies om maatregelen die worden genomen in relatie tot Covid-19 (bijvoorbeeld de plaatsen waar hand-desinfectie aanwezig is en de eventuele crowd management aanpassing zoals éénrichtings-looproutes) ook op te nemen op terreintekeningen en op plattegronden die bezoekers benutten.
De WHO adviseert nadruk te leggen op communicatie; vooraf en tijdens het evenement. Denk dan bijvoorbeeld aan communicatie omtrent maatregelen, het gewenste gedrag en het management van 1,5 meter afstand, het feit dat gezondheidsvragen en checks onderdeel zijn van het toegangsverleningsproces en de do’s en don’ts in het kader van de actuele situatie. Wij zelf denken dat ook communicatie na het evenement een belangrijk onderdeel is, onder meer omdat het in deze fase ook belangrijk is om te melden wat de ervaringen zijn.
Ook adviseert de WHO om minimalisatie van bewegingen binnen de drukke plaats na te streven; wanneer een gebied of ruimte eigen faciliteiten heeft (toiletvoorzieningen, bars, zitgelegenheid) zal publiek minder snel geneigd zijn rond te gaan lopen. De plicht tot placeren die momenteel in Nederland geldt voor grote samenkomsten draagt hier natuurlijk ook al aan bij.
Nadrukkelijk aandacht voor Covid-19 maatregelen in het veiligheidsplan
Daarnaast is het advies van de WHO om in de planvorming nadrukkelijk rekening te houden met Covid-19. Zo kan een nieuw gedeelte aan het veiligheidsplan worden toegevoegd, gewijd aan de gevolgen van aanpassingen volgens de landelijke /regionale maatregelen én de concrete invulling hiervan op het evenement. Ook in het deel van het veiligheidsplan dat gaat over communicatie zal dit een onmisbaar onderdeel zijn. Daarnaast is onze eigen aanbeveling om tevens “voor te denken” in scenario’s van op- en afschaling van maatregelen. Zo hebben clubs in het betaald voetbal scenario’s gereed voor spelen zonder publiek en met aanwezigheid van een beperkt deel van het publiek en wordt voor de langere termijn gewerkt aan modelllen voor de ontvangst van meer publiek. Dit zijn ook denkbare scenario’s voor festivals, concerten en stadsfeesten. Het goed opnemen van de aanpak in het veiligheidsplan maakt het mogelijk om de gesignaleerde risico’s en aanpak rond Covid-19 goed af te stemmen met de lokale autoriteiten.
Afbeelding: Zomerfeest Gorinchem, door Etiënne Hessels Fotografie
Covid-19 en bereikbaarheid
De WHO vraagt ook aandacht voor mobiliteit en bereikbaarheid. Eén van de adviezen is om vooraf goed te analyseren wat, in relatie tot Covid-19, de (on)mogelijkheden zijn op het gebied van bereikbaarheid. Zo is gebruik van het Openbaar Vervoer voor veel bezoekers wellicht niet meer de meest aantrekkelijke vervoerswijze en kunnen daardoor meer bezoekers geneigd zijn om de auto of fiets pakken. Een bredere spreiding over tijd tijdens de instroom kan publiek helpen in het houden van voldoende afstand bij de entree. Mocht de organisator dit willen reguleren, dan zijn tijdsblokken voor instroom, zoals voor verschillende voetbalwedstrijden nu al gebruikelijk is, een optie. Men moet zich in de vorming van dergelijke tijdsblokken realiseren dat de wijze waarop doorstroming plaatsvindt niet gelijk is aan voorgaande jaren. Met 1,5 meter afstand houden resteert slechts 12% tot 16% van de normale doorstroomsnelheid omdat de ruimte veel minder intensief benut kan worden door de afstandseisen. Ook zullen toegangsprocessen veel langer duren vanwege de intake en gezondheidschecks. Wellicht is het inbouwen van een extra marge dan ook verstandig.
Mobiliteit begint (en eindigt) thuis. Help bezoekers daarmee is ons advies! Men is onzeker in deze tijden en bezoekers zullen zich zeker geholpen voelen door voorlichting en inhoudelijke informatie, bijvoorbeeld over de wijze waarop parkeren of georganiseerd vervoer is geregeld; benoem de maatregelen, de spreiding etc.
Regie op uitstroom
Aandacht is ook nodig voor het vertrek. Een massaal aanbod van publiek bij een uitgang of op een (trein)station of (tijdelijke)bushalte leidt al snel tot problemen met de 1,5 meter bij uitgangen, in de vertrekhal, op de perrons maar ook in de trein, metro, tram of bus zelf. Plan een gespreid vertrek en leg het publiek hierbij uit hoe dit zal verlopen en waarom dit het geval is. Het risico geïnfecteerd te raken onderweg zou theoretisch groter kunnen zijn dan op het evenement zelf.
Adviezen en tips zijn in breder verband zinvol
De adviezen en tips die we hier presenteren zijn direct toepasbaar voor evenementen, maar zijn even zinvol voor andere samenkomsten en drukke plaatsen. Te denken valt aan open dagen van Hogescholen en Universiteiten, allerlei soorten (zakelijke) bijeenkomsten en andere activiteiten waar veel mensen bijeenkomen. Maak een grondige analyse van hoe Covid-19 gevolgen heeft voor jouw actviteiten en bepaal aan de hand daarvan hoe je Covid gerelateerde maatregelen borgt binnen de totale aanpak!