Het mooie lenteweer heeft in de afgelopen week geleid tot een grote toestroom van bezoekers naar stadsparken en pleinen waarbij men duidelijk even los wilde komen van de strenge lockdown, om eindelijk weer te genieten van de zon en de aanwezigheid van gelijk gestemden. Helaas bleek de toestroom naar verschillende gebieden zoals het Vondelpark in Amsterdam maar ook in steden als Utrecht, Tilburg en Nijmegen zo groot dat de overheid zich genoodzaakt zag om repressieve beheersmaatregelen te nemen om de naleving van de Covid-19 maatregelen te waarborgen. Op meerdere plaatsen werd daarvoor de politie en handhaving ingezet, welke in de meeste gevallen de parken en pleinen in het geheel hebben ontruimd. Ontruimen is in onze ogen een uiterste middel, laten we vooral beter gaan reguleren! 

Draagvlak Covid-19 maatregelen

Dit overheidsoptreden heeft daardoor geleid tot veel onbegrip en in enkele gevallen zelfs tot geweldsuitbarstingen. Door parken te ontruimen en af te sluiten, zijn de toch al zeer beperkte mogelijkheden om te ontspannen tijdens deze lockdown nog verder ingeperkt en tegelijkertijd nog nadrukkelijker voelbaar geworden. De lange duur van de maatregelen, in het bijzonder de huidige lockdown, maakt het voor veel mensen ook steeds moeilijker om de regels na te leven, hetgeen bijvoorbeeld ook benoemd is door hoogleraar gedragsbeïnvloeding Rick van Baalen van de Radboud Universiteit van Nijmegen[1]. Deze stelt dat de lange ‘psychologische winter’ veroorzaakt door de lockdown inmiddels voor zoveel druk zorgt dat mensen een uitlaatklep nodig hebben, men snakt naar een (her-)opening!

Nu letterlijk de poorten van het Vondelpark openstonden tijdens de mooie dagen heeft dit geleid tot een alleszins begrijpelijke maar toch ongewenste situatie doordat de social distancing regels niet meer werden nageleefd en daardoor dus het risico op besmettingen met Covid-19 werd verhoogd. De reflex van de overheid om repressief op te treden door parken en pleinen te ontruimen en af te sluiten leidt daarbij niet alleen tot een waterbed-effect naar andere gebieden maar ook tot een vermindering van het draagvlak voor de overige maatregelen, waarvan wij de legitimiteit overigens niet in twijfel trekken.

Het kan en moet anders

Op basis van de opgebouwde expertise met betrekking tot het managen van (drukke) plaatsen voor en ook tijdens deze Covid-19 pandemie weten wij echter dat het anders kan en anders moet. Uit onze dagelijkse praktijk blijkt dat veel gemeenten nog steeds beter kunnen voordenken over de Covid-19 gerelateerde capaciteit van stadsparken en pleinen. In het afgelopen jaar hebben wij op veel verschillende plaatsen in het land, op basis van een zorgvuldige analyse, een goede inschatting kunnen maken van de Covid-19 capaciteit van dergelijke locaties. Dit betreft parken en pleinen, maar ook ten aanzien van markten en grote winkelgebieden. Na het uitvoeren van een dergelijke capaciteitsanalyse is het zaak dat gemeenten een park met de juiste maatregelen reguleren, waardoor zoveel mogelijk mensen op een veilige wijze kunnen ontspannen. Deze ontspanning is zó nodig en gewenst, maar vereist onder meer de inzet van hosts die bezoekers ontvangen, het belang van de corona regels uitleggen (en begrijpen) en de capaciteit van de locatie in het oog houden. Onze kernboodschap “voordenken” impliceert ook dat vooraf bedacht wordt welke acties ingezet worden als de locaties druk, drukker en te druk worden. Zo behoort additionele inzet van technologie zoals telcamera’s en communicatie via matrixborden en social media tot het pakket waarmee een goede bijdrage geleverd kan worden aan spreiding en het beheersen van een veilige situatie. Met een solide publiek-private samenwerking tussen deze hosts, een crowd management coördinator en BOA’s, op basis van een doordacht inrichtings- en uitvoeringsplan, kan er veel meer dan op dit moment wordt gerealiseerd! Bijkomend voordeel van een dergelijke aanpak is dat de politie vaak uit beeld kan blijven, hetgeen zowel ten aanzien van het verminderen van de druk op de politiecapaciteit als ten aanzien van het de-escalerend optreden meerwaarde heeft.

De lente komt eraan!

Naarmate de lente dichterbij komt zal het aantal mooie dagen toenemen en daarmee het risico op herhaling van de gebeurtenissen van afgelopen week. Vaker hard ingrijpen zal daarbij leiden tot steeds verdere erosie van het draagvlak voor de Covid-19 maatregelen. Onze oproep is dan ook richting gemeenten om deze tijd te gebruiken om nu de juiste crowdmanagement maatregelen te nemen voor de gebieden die een bijzondere aantrekkingskracht (en waarde!) hebben tijdens deze bijzondere Covid-19 periode. Natuurlijk bieden we daarbij graag onze expertise aan. Wij kunnen ondersteunen door het uitvoeren van een capaciteitsanalyse op basis van het door ons opgestelde VNG-normdocument, maar bieden ook een totaalpakket waarin wij zowel het schrijven van het plan als de uitvoering en coördinatie verzorgen. Ook hier geldt weer: voordenken leidt tot betere resultaten dan repressief optreden!

[1] https://nos.nl/artikel/2370243-hoe-voorkom-je-overvolle-parken-beter-meeveren-dan-streng-controleren.html